Μελέτη | Καλή νομοθέτηση στην περιβαλλοντική πολιτική

Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς δημοσιεύει τη μελέτη της ειδικής σε περιβαλλοντικά ζητήματα και θέματα ενεργειακής πολιτικής και επιστημονικής συνεργάτιδας της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Ινώς Σιώζιου, με τίτλο Καλή νομοθέτηση στην περιβαλλοντική πολιτική. Η μελέτη αυτή επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα εάν πολλή νομοθέτηση σημαίνει και καλή νομοθέτηση τόσο με τυπικούς όσο και με ουσιαστικούς όρους. Έντεκα χρόνια από τον νόμο 4048/2012, την πρώτη απόπειρα συστηματοποίησης των αρχών, των κανόνων και των μέσων καλής νομοθέτησης και τέσσερα χρόνια μετά τον νόμο 4622/2019, τον νόμο για το επιτελικό κράτος, αποτελεί άραγε δεδομένο η καλή νομοθέτηση στην Ελλάδα ή παραμένει ζητούμενο;

Η παρούσα μελέτη επιχειρεί επιπρόσθετα να υπογραμμίσει τα βασικά διαχρονικά προβλήματα που οδηγούν στην κακονομία τα οποία και ήρθε να «θεραπεύσει» ο 4622/2019, καθώς και να αξιολογήσει κατά πόσον το νομοθέτημα βοήθησε τελικά στη βελτίωση της διαδικασίας νομοθέτησης. Επικεντρώνεται στη σχετική με τα περιβαλλοντικά ζητήματα νομοθέτηση, με τη νομοθετική πρωτοβουλία να αφορά το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ). Εξετάζεται αφενός, η εφαρμογή των κανόνων καλής νομοθέτησης, με ειδικό βάρος στη διαφάνεια, δηλαδή στη δυνατότητα υποβολής προτάσεων και γνώμης από τους ενδιαφερόμενους φορείς κατά τη διάρκεια της νομοθετικής διαδικασίας και αφετέρου, η ποιότητα της δημόσιας διαβούλευσης όπως αυτή αποτιμάται από τους ίδιους τους ενδιαφερόμενους φορείς.

Μερικά από τα βασικά συμπεράσματα στα οποία καταλήγει είναι τα εξής:

  • Παρά τη στόχευση και την πρόθεση του ν. 4622 να βελτιώσει τα ανεπαρκή αποτελέσματα του ν. 4048/2012 και να διασφαλίσει την απαρέγκλιτη εφαρμογή των κανόνων καλής νομοθέτησης, φαίνεται ότι αυτό δεν έχει γίνει εφικτό μέχρι σήμερα, τουλάχιστον στη νομοθέτηση για το περιβάλλον με την οποία καταπιάστηκε η παρούσα μελέτη.
  • Το περιβάλλον φαίνεται τελικά ότι ήταν «θύμα κακής νομοθέτησης» κατά την ΙΗ’ Κοινοβουλευτική Περίοδο. Αυτό επιβεβαιώνουν τόσο τα τυπικά όσο και τα ουσιαστικά στοιχεία καλής νομοθέτησης που εξετάστηκαν. Επτά (7) πολυνομοσχέδια με άσχετες ρυθμίσεις, άρα καμία βελτίωση στην ρυθμιστικό προγραμματισμό της κυβέρνησης. Μείωση κατά 50% του αριθμού των τροπολογιών αλλά με παράλληλη αύξηση των άρθρων που αυτές περιλαμβάνουν, άρα μηδενική βελτίωση. Μεγάλος αριθμός εκπρόθεσμων τροπολογιών που περιόρισαν τη συζήτηση και επεξεργασία των σχετικών διατάξεων, πολλές
    τροποποιήσεις διατάξεων από άλλα νομοσχέδια στην ίδια Κοινοβουλευτική Περίοδο. Παραβίαση των προβλέψεων του νόμου για το επιτελικό κράτος όσον αφορά τη διάρκεια δημόσιας διαβούλευσης των νομοσχεδίων αλλά, πέρα και πάνω από όλα, περιορισμός της ουσιαστικής διαβούλευσης και διάθεσης συζήτησης και βελτίωσης των νομοσχεδίων με τους ενδιαφερόμενους φορείς. Αυτό υπογραμμίζουν οι έντονες αντιδράσεις περιβαλλοντικών και κοινωνικών φορέων κατά τη διάρκεια επεξεργασίας των νομοσχεδίων.
  • Φαίνεται δυστυχώς ότι η έξοδος από τη μνημονιακή επιτήρηση και η ψήφιση του ν. 4622 για το επιτελικό κράτος δεν είναι από μόνες τους ικανές συνθήκες για να εγγυηθούν τη νομοθέτηση με σεβασμό στις αρχές, στους κανόνες και στα μέσα καλής νομοθέτησης. Αποδεικνύεται επίσης ότι ο νομοθετικός πληθωρισμός δύσκολα συμβαδίζει με την καλή νομοθέτηση.

 

Διαβάστε εδώ ολόκληρη τη μελέτη:

Download (PDF, Unknown)