Αναδημοσίευση από την Εφημερίδα “Αυγή”
Νεκτάριος Μπουγδάνης, υπ. διδάκτορα Μεσανατολικών Σπουδών Παντείου και συντονιστής του Τμήματος Διεθνών Σχέσεων και Εξωτερικής Πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ
“Είναι καιρός να ερευνήσουμε τους ανακριτές και την εισαγγελική δίωξη, η οποία εγκρίνει αυτές τις βρόμικες έρευνες. Σύμφωνα με τον νόμο, με αφοσίωση και βλέποντας το μέλλον και την ασφάλεια όλων μας”. Αυτά δήλωσε ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου σε μια θεατρική απεύθυνση στην ισραηλινή κοινή γνώμη την Πέμπτη το βράδυ. Λίγο πριν ο γενικός εισαγγελέας Αβιχάι Μάντελμπλιτ αποφάσισε να απαγγείλει κατηγορίες στον πρωθυπουργό για διαφθορά, απάτη και κατάχρηση εμπιστοσύνης.
Ο 70χρονος πολιτικός γίνεται ο πρώτος εν ενεργεία πρωθυπουργός στην ιστορία του Ισραήλ ο οποίος δέχεται δίωξη. Στην πρώτη υπόθεση κατηγορείται ότι ο ίδιος και η σύζυγός του Σάρα έλαβαν δώρα από τον Άρνον Μίλχαν, παραγωγό του Χόλιγουντ και Ισραηλινό υπήκοο, και από τον Αυστραλό δισεκατομμυριούχο επιχειρηματία Τζέιμς Πάκερ.
Το δεύτερο σημείο της δίωξης αναφέρει ότι ο Νετανιάχου ζήτησε από τον Άρνον Μόζες, εκδότη της μεγαλύτερης εφημερίδας του Ισραήλ “Yediot Ahronot”, να τον παρουσιάζει θετικά, με αντάλλαγμα μέτρα για τον περιορισμό της αντίπαλης εφημερίδας “Israel Hayom”. Επιπλέον ο εισαγγελέας τον κατηγορεί για την υπόθεση του τηλεπικοινωνιακού ομίλου Bezeq. Ευνοϊκή μεταχείριση από τον όμιλο με αντάλλαγμα κυβερνητικές χάρες από τον κατηγορούμενο -πλέον- πρωθυπουργό.
“Είναι μία απόπειρα πραξικοπήματος” είπε ο Νετανιάχου και κατηγόρησε τον γενικό εισαγγελέα ότι ο μόνος του σκοπός είναι να τον ανατρέψει. Σε τελική ανάλυση, υποστήριξε ότι χρειάζεται μία έρευνα από ανεξάρτητη επιτροπή για τις μεθόδους που χρησιμοποιήθηκαν σε αυτή την έρευνα.
Πολιτικό αδιέξοδο
Η αλήθεια είναι ότι τα προβλήματα του Νετανιάχου είναι εξόχως πολιτικά. Τα στοιχεία της εισαγγελικής έρευνας έρχονται να προστεθούν στην αδυναμία του να σχηματίσει κυβερνητικό συνασπισμό, ύστερα και από τις επαναληπτικές εκλογές, οι οποίες διεξήχθησαν για δεύτερη φορά μέσα σε λίγους μήνες.
Το πολιτικό διαζύγιο με τον Αβιγκντόρ Λίμπερμαν, τον κοσμικό εθνικιστή ηγέτη του “Ισραήλ το σπίτι μας”, κόμματος των εκ Ρωσίας προερχόμενων Εβραίων, είναι η τομή που έχει αλλάξει τα δεδομένα. Χωρίς αυτόν δεν σχηματίζεται δεξιά – ακροδεξιά κυβέρνηση, όπως συνέβη τα προηγούμενα χρόνια.
Ο Νετανιάχου συμμάχησε με τους Ορθόδοξους Εβραίους και νομοθέτησε την απαλλαγή από τον στρατό των φοιτητών των θεολογικών σχολών της Τορά, αλλά προχώρησε και σε αναθεώρηση του συντάγματος μετατρέποντας το Ισραήλ από κοσμικό σε θρησκευτικό κράτος. Το πρώτο ήταν η αφορμή ώστε ο Λίμπερμαν να παραιτηθεί από υπουργός Άμυνας και λίγο αργότερα να αποσύρει τις έδρες του κόμματός του από τη στήριξη στην κυβέρνηση. Έτσι οδηγήθηκε η χώρα στις εκλογές του Απριλίου, όπου δεν προέκυψε κυβέρνηση. Το ίδιο συνέβη και στις εκλογές του Σεπτεμβρίου.
Ο ρόλος των αραβικών κομμάτων και το Παλαιστινιακό
Ο νέος αστέρας της πολιτικής σκηνής, ο στρατηγός και πρώην αρχηγός των Ενόπλων Δυνάμεων Ντάνι Γκαντζ, αρχηγός του κόμματος Μπλε Λευκό, προσπάθησε να σχηματίσει κεντροαριστερή κυβέρνηση απολαμβάνοντας τη στήριξη -για πρώτη φορά μετά τον Ράμπιν- των αραβικών ισραηλινών κομμάτων και του εκλογικού τους σχηματισμού, ο οποίος κατέλαβε την τρίτη θέση στις εκλογές.
Ο Γκαντζ φάνηκε ότι θα μπορούσε να σχηματίσει μια κυβέρνηση με τις ψήφους του Λίμπερμαν, αλλά ο αραβικός συνασπισμός διχάστηκε πάνω στο θέμα με τα δύο κόμματα εκ των τεσσάρων να συμφωνούν, το τρίτο να διαφωνεί αλλά χωρίς να τορπιλίζει τη συμφωνία και το μεγαλύτερο εξ αυτών, το Hadash -στο οποίο εντάσσεται και το Κ.Κ. Ισραήλ-, να διαφωνεί με την προοπτική συνεργασίας -ουσιαστικά- με τον Λίμπερμαν.
Τελικά και ο κεντροαριστερός -συν τον Λίμπερμαν- υπό διαμόρφωση κυβερνητικός συνασπισμός απέτυχε, όπως και ο δεξιός. Ύστερα και από την αποτυχία δημιουργίας μεγάλου συνασπισμού Λικούντ – Μπλε Λευκό, ο Νετανιάχου επανέλαβε αυτό το οποίο τονίζει από πέρσι. Ότι δηλαδή, με τον Γκαντζ πρωθυπουργό, οι Παλαιστίνιοι αναλαμβάνουν τη διακυβέρνηση της χώρας! Μετά τους πρόσφατους ισραηλινούς βομβαρδισμούς στη Γάζα θέλησε να δείξει ότι ο Ισλαμικός Τζιχάντ εκτόξευσε πυραύλους προς το Ισραήλ επειδή αναθάρρησε από αυτήν ακριβώς την προοπτική!
Άλλωστε, στο αβέβαιο ισραηλινό πολιτικό σκηνικό, το Παλαιστινιακό έχει μετατραπεί σε κύριο μοχλό της προσπάθειας του Νετανιάχου να επιβιώσει πολιτικά και όχι μόνο να γλιτώσει την ποινική καταδίκη. Οι ενέργειες της διοίκησης Τραμπ (αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας, προσάρτηση των υψιπέδων των Γκολάν και πρόσφατα αναγνώριση των παράνομων εποικισμών στη Δυτική Όχθη) εντάσσονται στην προσπάθεια του Αμερικανού Προέδρου να στηρίξει τον φίλο και σύμμαχο Νετανιάχου.
Η Γάζα χρησιμοποιείται εργαλειακά από τον Νετανιάχου, όπως και η κατάσταση στη Συρία. Πριν από λίγες μέρες το Ισραήλ βομβάρδισε ιρανικές (;) θέσεις στη Συρία στέλνοντας μήνυμα στη Τεχεράνη ότι “το Ισραήλ δεν είναι Σαουδική Αραβία και δεν δέχεται τετελεσμένα”.
Για τρίτη φορά στις κάλπες
Όμως ο Γκαντζ δεν πρόκειται να αφήσει την ευκαιρία να πάει χαμένη. Εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, το Ισραήλ οδηγείται σε τρίτη εκλογική αναμέτρηση μέσα σε λιγότερο από ένα έτος και ο στρατηγός ξεδιπλώνει ήδη την προσεχή προεκλογική του εκστρατεία:
“Ο Νετανιάχου απέδειξε απόψε ότι πρέπει να εγκαταλείψει τη θέση του και να επικεντρωθεί στις νομικές του περιπέτειες, αφού και ο ίδιος γνωρίζει τις μεγάλες και περίπλοκες προκλήσεις που αντιμετωπίζει το Ισραήλ τόσο στον τομέα της ασφάλειας, όσο και σε κοινωνικοοικονομικά ζητήματα, τα οποία απαιτούν την πλήρη προσοχή, δύναμη και ενέργεια ενός πρωθυπουργού” ανέφερε ο Γκάντζ την Πέμπτη το βράδυ.
“Ένας πρωθυπουργός που βρίσκεται με μία δικαστική δίωξη στον σβέρκο του έχει απολέσει τη λαϊκή εντολή” πρόσθεσε με νόημα.
Μία ακόμα παράμετρος είναι και ο ρόλος του Ισραήλ ως περιφερειακής δύναμης, στο πλευρό των ΗΠΑ. Τη στιγμή που οι ΗΠΑ έχουν την ανάγκη ισχυρών δρώντων στην περιοχή προκειμένου να ολοκληρώσουν κάποια στιγμή τη στρατιωτική τους αποχώρηση από τη Συρία, έχοντας όμως αφήσει πίσω ερείσματα εξυπηρέτησης των συμφερόντων τους, ένα Ισραήλ που ταλανίζεται και αδυνατεί να συγκροτήσει κυβέρνηση, με έναν πρωθυπουργό κατηγορούμενο, δεν είναι ό,τι καλύτερο για τον Ντόναλντ Τραμπ, ειδικά τη χρονιά της προεδρικής εκλογής.
Το σίγουρο είναι ότι το Ισραήλ βιώνει μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, χωρίς να φαίνεται στον ορίζοντα μία άμεση λύση των πολλών πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών προβλημάτων, ενώ -και λόγω της πολιτικής κρίσης- αδυνατεί να διαδραματίσει τον ρόλο τον οποίο θα ήθελε στο συριακό ζήτημα.
Λεζάντα
Ο γενικός εισαγγελέας Αβιχάι Μάντελμπλιτ το βράδυ της περασμένης Πέμπτης ενημέρωσε την ισραηλινή κοινή γνώμη ότι αποφάσισε να απαγγείλει κατηγορίες στον Νετανιάχου για διαφθορά, απάτη και κατάχρηση εμπιστοσύνης