Έρευνα | Προβλήματα, πρακτικές και αντιλήψεις σε σχέση με την ενεργειακή κατανάλωση στην κατοικία (Μέρος 2ο)
ΕΞΕΛΙΞΗ ΚΑΙ ΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΦΤΩΧΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
Προβλήματα, πρακτικές και αντιλήψεις σε σχέση με την ενεργειακή κατανάλωση στην κατοικία
ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ: Ποιοτική έρευνα σε πολυκατοικίες της Αθήνας
Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς παρουσιάζει το δεύτερο μέρος του ερευνητικού προγράμματος για την ενεργειακή φτώχεια στην Ελλάδα. Πρόκειται για το ποιοτικό σκέλος της έρευνας «Προβλήματα, πρακτικές και αντιλήψεις σε σχέση με την ενεργειακή κατανάλωση στην κατοικία». Η ερευνητική ομάδα που ανέλαβε την υλοποίηση αποτελούνταν από τους Φερενίκη Βαταβάλη, δρ. αρχιτέκτονα-πολεοδόμο, ειδική λειτουργική επιστήμονα Β’ βαθμίδας στο Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών, Νίκο Κατσουλάκο δρ. μηχανολόγο μηχανικό, αναπληρωτή καθηγητή στην Ακαδημία Εμπορικού Ναυτικού Ασπροπύργου και Ευαγγελία Χατζηκωνσταντίνου, δρ. αρχιτέκτονα – πολεοδόμο.
Παρουσίαση της ποιοτικής έρευνας
Η συζήτηση για τα θέματα της ενέργειας σχεδόν αναπόφευκτα τοποθετείται στη μεγάλη κλίμακα. Όμως τι συμβαίνει στη μικρή κλίμακα, στην κλίμακα του νοικοκυριού και της κατοικίας; Πώς τα νοικοκυριά βιώνουν την τρέχουσα ενεργειακή κρίση και την αύξηση στις τιμές της ενέργειας; Πώς διαχειρίζονται τα προβλήματα που προκύπτουν και πώς αναδιαμορφώνουν την καθημερινότητά τους στο σπίτι; Ερωτήματα σαν και αυτά μένουν συνήθως στο περιθώριο της δημόσιας συζήτησης, αλλά και της επιστημονικής έρευνας.
Προκειμένου να αναδειχθούν οι πολλαπλές όψεις των προβλημάτων στην τρέχουσα συγκυρία χρειάζονται διεπιστημονικές προσεγγίσεις που να συνδυάζουν οικονομικές και τεχνικές παραμέτρους με κοινωνικές, πολιτικές, χωρικές και πολιτισμικές διαστάσεις. Μόνο με αυτόν τον τρόπο, είναι δυνατόν τα προβλήματα των νοικοκυριών με την ενέργεια να σταματήσουν να παρουσιάζονται ως ένα πρόβλημα «δεικτών και γραφημάτων».
Σε αυτό ακριβώς το σημείο επιδιώκει να συμβάλλει η έρευνα αυτή. Στόχος μας είναι να αποτυπώσουμε ένα εύρος από εμπειρίες σε σχέση με την οικιακή κατανάλωση ενέργειας, να εντοπίσουμε ένα φάσμα επιπτώσεων από την ανεπαρκή κάλυψη των ενεργειακών αναγκών και να αναγνωρίσουμε όψεις από τον πλούτο των πρακτικών που υιοθετούν τα νοικοκυριά για να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που προκύπτουν. Επιδιώκουμε, δηλαδή, να αναδείξουμε αόρατες όψεις της καθημερινής ζωής και της προσπάθειας επιβίωσης των νοικοκυριών σε ένα υπόβαθρο αλλεπάλληλων κρίσεων και να φωτίσουμε πτυχές των πρακτικών τους που μένουν στη σκιά των σκληρών δεδομένων των μεγάλων ποσοτικών ερευνών.
Η προσέγγιση των δυσκολιών που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά μέσα από τη σκοπιά των ίδιων των νοικοκυριών θεωρούμε ότι μπορεί να συμβάλλει στην βαθύτερη κατανόηση του προβλήματος της ενεργειακής φτώχειας που, όχι μόνο φαίνεται να ριζώνει στην ελληνική κοινωνία, αλλά εκτιμάται ότι θα διευρυνθεί μακροπρόθεσμα όσο προχωράει η εφαρμογή των ευρωπαϊκών πολιτικών για την «ενεργειακή μετάβαση». Μόνο έτσι, οι πολιτικές που θα εφαρμοστούν για την αντιμετώπισή του μπορούν να είναι ουσιαστικές και όχι απλώς επουλωτικές, ενώ παράλληλα θα μπορούν να αναπτυχθούν στοχευμένες διεκδικήσεις και συλλογικές πρωτοβουλίες.
Διαβάστε το 1ο μέρος της έρευνας εδώ .