Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς και ο Όμιλος Φίλων Θεσσαλονίκης του ΙΝΠ διοργανώνουν τη 2η επετειακή εκδήλωση μνήμης για τα 100 χρόνια από το 1922 στο πλαίσιο ενός προγράμματος με θέμα «Εκατό χρόνια από το 1922: Ταυτότητες, δομές, πολιτική στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου και ειδικά στις Νέες Χώρες».

Το 1922 θεωρείται τομή για τον ελληνικό κοινωνικό σχηματισμό καθόσον σημαίνει την αναδίπλωση της παροικιακής αστικής τάξης και των προσφύγων στα τελικά όρια του ελληνικού κράτους-έθνους.

Λαμβάνοντας υπόψη τις μέχρι σήμερα μελέτες, το ενδιαφέρον μας επικεντρώνεται όχι μόνο στην εκστρατεία αυτήν καθ’ εαυτήν και στην εγκατάσταση των προσφύγων στην Ελλάδα αλλά στο Μεσοπόλεμο ευρύτερα, κυρίως στην περιοχή των λεγομένων Νέων Χωρών.

Ο «σύντομος» ελληνικός Μεσοπόλεμος (1922-1940) χαρακτηρίστηκε από την προσπάθεια ομογενοποίησης ενός ετερόκλητου εθνοτικά και πολιτισμικά πληθυσμού. Την ίδια περίπου εποχή τα κράτη που προέκυψαν από τη διάλυση των τριών αυτοκρατοριών, της Αυστροουγγρικής, της Ρωσικής και της Οθωμανικής, βρέθηκαν στην ανάγκη να ενσωματώσουν και να ομογενοποιήσουν τους πληθυσμούς τους και να επουλώσουν τα τραύματα του πολέμου. Υπάρχουν εμφανείς αναλογίες με φαινόμενα που καταγράφηκαν την ίδια εποχή σε άλλες βαλκανικές ή ευρωπαϊκές χώρες και γίνεται προσπάθεια να εντοπιστούν και να μελετηθούν οι ιδιαιτερότητες, οι συγκλίσεις και οι αποκλίσεις της ελληνικής περίπτωσης σε σχέση με το ευρύτερο και το περιφερειακό της πλαίσιο. Η διεπιστημονική και συγκριτική προσέγγιση αναμένεται να ξεδιπλώσει διάφορες κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές πλευρές του Μεσοπολέμου.

Συγκεκριμένα στόχος της 2ης εκδήλωσης είναι να αναδειχθεί η ιστορικότητα των διαδοχικών ανασυγκροτήσεων του έθνους-κράτους κατά την επέκτασή του, καθώς και να ανιχνευθούν οι «πολλές Ελλάδες» που συναντήθηκαν εντός των ορίων της νέας εθνικής επικράτειας.

Αναλυτικά το πρόγραμμα:

Κύκλος “Εκατό χρόνια από το 1922: Ταυτότητες, δομές, πολιτική στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου και ειδικά στις Νέες Χώρες”

2η εκδήλωση

Δημαρχείο Θεσσαλονίκης

Τετάρτη 19 Οκτωβρίου 2022, 6.00 μμ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

Επερωτώντας τη γραμμική πορεία από τις αυτοκρατορίες στα έθνη-κράτη

18:00 18:15 Έναρξη- Χαιρετισμοί –ΙΝΠ

18:15 -18:30 Κωνσταντίνος Τσιτσελίκης, καθηγητής, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Εθνοποίηση του εδάφους και εδαφοποίηση του έθνους. Πριν και μετά την Ανταλλαγή.

18:30 -18:45 Μανώλης Μαραγκούλης, δρ. Νεοελληνικής Φιλολογίας Πανεπιστημίου Κύπρου, Ο Αιγυπτιώτης “μικρός λευκός” με το βλέμμα στη ” Χίντερλαντ”( ενδοχώρα) της Μικρασίας

18:45 -19:00 Άκης Γαβριηλίδης, μεταφραστής- συγγραφέας, 1922: Το έθνος κράτος πηγή δυστυχίας;

19:00 -19:15 Ερωτήσεις – Συζήτηση

Συντονίστρια: Μαρία Μποντίλα, ιστορικός

19:15 -19:30 Διάλειμμα

ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ

Γηγενείς και πρόσφυγες: μια προβληματική συμβίωση;

19:30 – 19:45 Μαρίκα Ρόμπου-Λεβίδη, ανθρωπολόγος, μεταδιδακτορική ερευνήτρια, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Βιώνοντας το σύνορο στον βορειοελλαδικό χώρο: λόγοι και σιωπές γυναικών

19:45 – 20:00 Ραϋμόνδος Αλβανός, ΣΕΠ στο ΜΠΣ Δημόσιας Ιστορίας του ΕΑΠ, Η σημασία της άφιξης και εγκατάστασης των προσφύγων για τις (ανα)κατασκευές κοινωνικών και πολιτικών ταυτοτήτων στη μεσοπολεμική Μακεδονία

20:00 – 20:15 Φωτεινή Τσιμπιρίδου, καθηγήτρια, Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, Αποικιακές τεχνολογίες εθνοπατριαρχικής ευταξίας στον βορειοελλαδικό χώρο: Προσφυγιά, πένθος, σύνορα, μειονοτική συνθήκη και φολκλορισμός

20:15-20:30 Ερωτήσεις – Συζήτηση

Συντονισμός: Παύλος Νεράντζης, δημοσιογράφος, ντοκιμαντερίστας, δρ Tμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ, ΑΠΘ

20:30 -21:00 Σχολιασμός- Συμπεράσματα

Γιώργος Αγγελόπουλος, αν. καθηγητής ΑΠΘ