Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς  διοργανώνει κύκλο εκδηλώσεων με θέμα:

Αριστερά και Ευρώπη (Ιανουάριος – Απρίλιος 2019)

Πρώτη εκδήλωση του κύκλου

Η Ευρώπη σήμερα: Δομικές αντιθέσεις – Γεωπολιτικές προκλήσεις

Τρίτη 22 Ιανουαρίου 2019, ώρα 6.00μμ

Αίθουσα εκδηλώσεων, Κεραμεικού 46 & Μυλλέρου

Ομιλητές

Σωτήρης Βαλντέν, Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Βρυξελλών, πρώην στέλεχος της  Ευρωπαϊκής   Επιτροπής

Μιχάλης Μπαρτσίδης, επιστημονικός διευθυντής του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς,  Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο

Χρήστος Χατζηιωσήφ, ομότιμος καθηγητής, Πανεπιστήμιο Κρήτης

Συντονισμός- σχολιασμός: Κάκη Μπαλή, δημοσιογράφος

Η βιντεοσκόπηση της εκδήλωσης εδώ .

Το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς, αναγνωρίζοντας την ανάγκη συζήτησης και δράσης ενόψει των ευρωεκλογών, διοργανώνει έναν κύκλο τριών εκδηλώσεων για την Ευρώπη. Η πρώτη αφορά τις δομικές αντιφάσεις και τις γεωπολιτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Ευρώπη σήμερα. Η δεύτερη θα επιχειρήσει  μια επανεκτίμηση των οικονομικών διαστάσεων της ευρωπαϊκής κρίσης καθώς και έναν απολογισμό της πολιτικής τύχης των προτάσεων της Αριστεράς την παρελθούσα εικοσαετία. Στην τρίτη θα τεθούν τα πολιτικά διακυβεύματα της επερχόμενης εκλογικής μάχης περιγράφοντας την Ευρώπη για την οποία αγωνίζεται η Αριστερά ως αντίβαρο στην ανάδυση και ισχυροποίηση των ακροδεξιών δυνάμεων.

Σε ποια κατάσταση βρίσκεται η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση δέκα χρόνια από την εμφάνιση της κρίσης χρέους και τρία από το κύμα  μετακίνησης προσφύγων; Τα ποικίλα χάσματα βαθαίνουν: Η ένταση των κοινωνικών ανισοτήτων -σε διαφορετικό βαθμό σε κάθε χώρα-, η απόκλιση Βορρά – Νότου, οι νέες διαφορές ανάμεσα σε Δύση και «μετα-σοβιετική» Ανατολή. Η Ευρώπη-φρούριο και ο αποκλεισμός προσφύγων και μεταναστών οικοδομείται ραγδαία. Η νεοφιλελεύθερη ηγεμονία αποσπασμένη από τις κοινωνικές διεργασίες και τις ανάγκες των εθνικών κοινωνιών εντείνει το δομικό δημοκρατικό έλλειμμα. Ακόμη και αν αντιληφθούμε την ολοκλήρωση ως μια διαδικασία καταστατικά σε κρίση και πάλι σήμερα διαπιστώνουμε μια υπερβολικά αργή κίνηση της ευρωπαϊκής ένωσης μέσα σε πολλαπλά εμπόδια και κινδύνους περαιτέρω αποσύνθεσης.

Από την άλλη, η σχέση της Ευρώπης με τον κόσμο μεταβάλλεται. Περάσαμε σε έναν πολυπολικό κόσμο στον οποίο η Ευρώπη αναζητά τον ρόλο της. Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι περιορίζεται, για διάφορους λόγους ιστορικά, η ίδια η ιδέα της Ευρώπης ως ενός ηθικού ιδεώδους ειρήνης, δημοκρατίας και δικαιωμάτων. Η ιδέα αυτή όσον και αν εξ αρχής απείχε συχνά από την πραγματικότητα, εντούτοις, παρέμενε στην ημερήσια διάταξη. Τώρα η συνύπαρξη περιφράξεων, αποκλεισμών και ανισοτήτων σε συνθήκες γενικευμένης επικοινωνίας και δικτύωσης οξύνουν την κρίση του κεκτημένου συλλογικού φαντασιακού της προόδου που οδηγούσε σε ένα καλύτερο μέλλον. Αντίθετα, έχουμε την ραγδαία ενίσχυση των εθνικιστικών, ρατσιστικών και συντηρητικών ιδεολογιών της τάξης και ασφάλειας, της «σαγήνης της ισχύος» και γενικά του δυστοπικού πλεονάσματος της ακροδεξιάς.

Πιο συγκεκριμένα, στην πρώτη εκδήλωση του κύκλου θα συζητηθούν τα προβλήματα αυτά εστιάζοντας σε τρεις θεματικές. Ο Χρήστος Χατζηιωσήφ θα προβεί σε μια  ιστορική εξέταση των διλημμάτων και των επιλογών που έγιναν από τις ηγετικές δυνάμεις-κράτη της Ευρώπης φωτίζοντας ορισμένες πτυχές που συγκαλύπτει η επίσημη ρητορική περί ολοκλήρωσης.
Ο Σωτήρης Βαλντέν θα αναφερθεί κυρίως στις γεωπολιτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Ευρώπη στην ανατολική, νότια και βαλκανική γειτονιά της στις συνθήκες των δικών της κρίσεων αλλά και της δοκιμασίας της ατλαντικής σχέσης και της ανόδου νέων παγκόσμιων κέντρων ισχύος. Ο Μιχάλης Μπαρτσίδης θα εξετάσει  τις ιδρυτικές αρχές περί των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και  δημοκρατίας καθώς και την πολιτικο-ηθική λειτουργία του ευρωπαϊκού ιδεώδους αποσκοπώντας να εντοπιστούν οι βαθύτερες αιτίες για τις οποίες ξεθωριάζει η λάμψη του.

Σκοπός του κύκλου είναι να συμβάλλει στον διάλογο μεταξύ των χειραφετητικών, δημοκρατικών και ριζοσπαστικών δυνάμεων στην Ευρώπη, να αναδείξει τις πολιτικές δυνατότητες και ευκαιρίες που υπάρχουν ακόμη, για μια αποτελεσματική αντιμετώπιση του επερχόμενου σκοτεινού ρεύματος και, τέλος, να υπερασπιστεί μια ευρωπαϊκή δύναμη ανοικτή στον κόσμο και τους πολιτισμούς μέσα από την ενίσχυση της Ευρωπαϊκής Αριστεράς για μια ανοικτή Ευρώπη της  αλληλεγγύης και της προόδου.

Οι επόμενες δυο εκδηλώσεις του κύκλου προγραμματίζονται ως εξής:

2. Η Ευρώπη στη δίνη της καπιταλιστικής κρίσης: νεοφιλελεύθερες πολιτικές – αριστερές απαντήσεις δέκα χρόνια μετά, Τετάρτη 27 Μαρτίου 2019
3. Η Ευρώπη της Αριστεράς: Πόλεμος θέσεων – προοδευτικές συμμαχίες – δυνατότητες μετασχηματισμού, Τρίτη 16 Απριλίου 2019